کد مطلب:235278 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:232

اهمیت زیارت حضرت رضا
مقاله هائی در پانزده قسمت در مورد اهمیت زیارت حضرت رضا علیه السلام بتدریج در مجله زائر از نویسنده به چاپ رسیده است كه در این بخش خلاصه ای از آنها نقل می شود:

مزیت اول - زیارت حضرت رضا علیه السلام افضل و برتر از زیارت سیدالشهداء علیه السلام است.

عبدالعظیم حسنی، شاهزاده عبدالعظیم، گفت، به حضرت جواد علیه السلام عرض كردم: متحیرم كه به زیارت قبر حضرت سیدالشهدا علیه السلام مشرف شوم یا به زیارت پدرتان.

فرمود: «اندكی درنگ كن؛ سپس داخل اندرون شد بعدا - در حالی كه اشكهایش بر رخسارش جاری بود - خارج شد و احتمالا به یاد پدرش افتاده و بر دوری از پدر اشك ریخته بود یا...» فرمود: زائران امام حسین علیه السلام بسیارند؛ اما زائران پدرم كمند.

در روایت دیگر فرمود: زیارت پدرم افضل است زیرا حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام را همه مردم زیارت می كنند؛ اما پدرم را، جز خواص شیعه زیارت نمی كنند. [1] .

زیرا هر فرقه ای از شیعه، امام حسین علیه السلام را از جهات مختلفی از قبیل: شهادت آن حضرت، مخصوصا فرزند بی واسطه ی حضرت زهرا علیهاالسلام بودن محترم



[ صفحه 119]



می شمارند و فرق دیگر شیعه، از قبیل: كسیانیه، زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه و... امامت حضرت سیدالشهداء علیه السلام را پذیرفته اند؛ اما در این میان، حضرت رضا علیه السلام دارای ویژگی خاصی است كه اغلب انشعابات تشیع، قبل از ایشان بوده و باقیمانده از فرق مختلف همین خواص شیعه هستند كه به ولایت حضرت رضا علیه السلام معتقدند و شمارشان نسبت به بقیه كمتر است؛ لذا در روایات «عارفا بحقه» قید شده یعنی ایشان را امام واجب الاطاعه بداند.

مزیت دوم - زائر حضرت رضا علیه السلام از زوار تمام انبیاء و اولیا و ائمه علیهم السلام افصل و باارزش تر است.

سلیمان بن حفص گفت: [2] از موسی بن جعفر علیه السلام شنیدم كه می فرمود: هر كسی قبر فرزندم علی را ریارت كند خداوند ثوابی معادل هفتاد حج مبرور [3] به او عطا می فرماید.

با تعجب گفتم: هفتاد حج مبرور؟! فرمود: آری.

هفتاد هزار حج. باز با تعجب گفتم: هفتاد هزار حج مبرور؟!

فرمود: آری. هفتاد هزار حج مبرور. بار دیگر با تعجب پرسیدم.

فرمود: بعضی از حجها در پیشگاه خدا قبول نمی شود.هر كس فرزندم را زیارت كند یا شبی در كنار قبر او به سر برد، مانند كسی است كه خداوند را در عرش زیارت كند.

باز با تعجب پرسیدم مانند كسی كه خدا را در عرش زیارت كند؟!

فرمود: آری. روز قیامت، در عرش خدا چهار نفر از پیشینیان: نوح، ابراهیم،



[ صفحه 120]



موسی و عیسی و چهار نفر از آخر الزمان: محمد، علی، حسن و حسین علیهم السلام گرد خواهند آمد و بعد، این مجلس ادامه خواهد یافت. «یعنی غیر از این هشت نفر دیگران هم خواهند بود»

زوار قبور ائمه علیهم السلام با ما، در همین جلسه شركت خواهند داشت.

«الا ان اعلاها درجة و اقربهم حبوة زوار قبر ولدی علی» بدان كه بالاترن درجه و با ارزشترین عطیه و عنایت، مخصوص زوار فرزندم علی بن موسی الرضاست علیه السلام.

مزیت سوم - برای زوار حضرت رضا علیه السلام ضمانت شده است كه خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می بخشد.

امام جواد فرمود: هر كه قبر پدرم، حضرت رضا علیه السلام را در توس زیارت كند خداوند گناهان گذشته و آینده ی او را می بخشد و روز قیامت برای او منبری در مقابل منبر رسول الله صلی الله علیه و اله می نهند و با آسایش و آرامش بر آن منبر می نشیند تا خداوند به حساب اعمال آخرین نفر از بندگان خود رسیدگی نماید. [4] .

این روایت دو جنبه دارد: 1- بخشیدن گناه 2- آسودگی از حساب.

مزیت چهارم - بخشیده شدن گناه به هر كمیت و كیفیتی كه باشد.

شخصی خراسانی [5] به حضرت رضا علیه السلام گفت: یا بن رسول الله من پیامبر اكرم صلی الله علیه و اله را در خواب دیدم كه به من فرمود:

وقتی پاره ی تن من در سرزمین شما دفن شود و ستاره ی از من در آنجا غروب كند، چگونه امانت مرا حفظ خواهید كرد؟

حضرت رضا علیه السلام فرمود: من در سرزمین شما دفن می شوم و پاره ی تن و



[ صفحه 121]



ستاره ی دودمان اویم؛ سپس فرمود: بدان هر كه مرا با قید معرفت به حق واجبی كه خداوند از اطاعت برایم قرار داده است. زیارت كند؛ من و پدران گرامی ام در روز قیامت شفیع او خواهیم بود و هر كه را ما شفاعت كنیم، در قیامت نجات می یابد «و لو كان علیه مثل وزر الثقلین الجن و الانس» «گر چه به گناه جن و انس آلوده باشد»

مزیت پنجم - حمزة بن حمران از امام صادق علیه السلام نقل می كند كه فرمود:

هر كه نواده ی مرا در توس خراسان با معرفت به حقش، زیارت كند اجر هفتاد شهید از شهدایی كه در كنار رسول اكرم صلی الله علیه و اله پیكار كرده اند، به او داده می شود. عرض كردم، فدایت شوم.

عرفان به حقش چگونه است؟ فرمود:

«یعلم انه امام مفترض الطاعة، غریب، شهید»

«بداند كه او امام واجب الاطاعه و غریب و شهید است»

مزیت ششم - زیارت حضرت رضا علیه السلام معادل هفتاد هزار حج است. یكی از اصحاب گفت:

به حضرت صادق علیه السلام گفتم: فلانی می گفت كه به شما گفته است: من نوزده حج عمره به جا آورده ام؛ بعدا شما فرموده اید. كه یك حج و یك عمره دیگر به جای آور تا به اندازه ی یك مرتبه زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام به تو اجر داده شود.

امام ششم علیه السلام فرمود: اكنون بگو. كدام یك نزد تو محبوبتر است بیست مرتبه به حج رفتن یا با امام حسین علیه السلام محشور شدن؟ گفتم: با امام حسین علیه السلام محشور شدن محبوبتر است. فرمود: پس به زیارت امام حسین علیه السلام [6] برو.



[ صفحه 122]



با بررسی به روایات، زیارت امام حسین علیه السلام معادل تا هزار حج هم وارد شده است.

در روایتی از عایشه نقل شده است [7] كه پیامبر اكرم فرمود: كسی كه حسینم را زیارت كند ثواب نود حج از حجهای رسول الله صلی الله علیه و اله و عمره اش به او داده می شود. «اما توجه داشتید كه زیارت حضرت رضا علیه السلام صد هزار حج ثواب داشت»

مزیت هفتم - به نحو شگفت انگیزی به زوار حضرت رضا علیه السلام كه عارف به حق او باشند ثواب و پاداش داده می شود؛ ثواب صد هزار شهید و مجاهد پیكارجو در راه دین و ثواب صد هزار حج و عمره.

اباصلت هروی گفت از حضرت رضا علیه السلام شنیدم كه می فرمود: به خدا قسم هیچ یك از ما خانواده نیست؛ مگر اینكه كشته می شود یا شهید می گردد.

پرسیدم: آقا! شما را چه كسی می كشد؟ فرمود:

شرورترین خلق خدا به وسیله سم در زمانم؛ سپس مرا در دیار غربت دفن می كنند.

الا فمن زارنی فی غربتی كتب الله له اجر مأته الف شهید و مأته الف صدیق و مأته الف حاج و معتمر [8] و مأته الف مجاهد و حشر فی زمرتنا و جعل فی الدرجات من الجنة رفیقنا.

بدان كه هر كس مرا در غربتم زیارت كند خداوند ثواب صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار حاجی و عمره گزار و صد هزار مجاهد می دهد و با ما محشور می شود و در درجات عالی بهشت رفیق ماست.



[ صفحه 123]



مزیت هشتم - آتش جهنم بر بدن زائر حضرت رضا علیه السلام حرام و ثواب زیارتش بهشت برین است.

علی بن مهزیار گفت: به حضرت جواد علیه السلام گفتم: پاداش زائر حضرت رضا علیه السلام چیست؟ فرمود: «الجنة و الله» به خدا قسم، بهشت. [9] .

عن عبدالعظیم الحسنی قال: سمت اباجعفر الثانی یقول:

ما زار ابی احد فاصابه اذی من مطر او برد او حر الا حرم جسده علی النار. [10] .

شاهزاده عبدالعظیم حسنی گفت، از حضرت جواد شنیدم كه می فرمود:

هیچ كس به زیارت پدرم نمی رود كه گرفتار ناراحتی از قبیل: باران یا سرما و یا گرما شود؛ مگر اینكه خداوند بدنش را بر آتش جهنم حرام می كند.

مزیت نهم - قیامت كه هیچ كس به یاد دیگری نیست؛ حضرت رضا علیه السلام در تلاش نجات زائر خویش است.

«خدایا! به ما توفیق زیارت و قبول آن را عنایت فرما»

در مواقف قیامت سه جاست كه هیچ كس به یاد دیگری نیست؛ و فقط به موارد زیر می اندیشد.

1- میزان عمل: عاقبتش به خیر خواهد بود یا نه؟

2- چگونگی عبور از صراط: از صراط خواهد گذشت یا سقوط خواهد كرد؟

3- تحویل گرفتن نامه ی عمل: نامه ی اعمالش به دست چپش داده خواهد شد یا به دست راستش؟

حضرت رضا علیه السلام فرمود: من در این موارد خطرناك به داد زوارم خواهم



[ صفحه 124]



رسید و از آنان شفاعت خواهم كرد.

قال الرضا علیه السلام من زارنی علی بعد داری اتیعته یوم القیامة فی ثلاث مواطن حتی اخلصه من اهوالها.

اذا تطایرت الكتب یمینا و شمالا، عند الصراط و عند المیزان.

حضرت رضا علیه السلام فرمود: هر كس مرا در این فاصله دوری كه دارم - زیارت كند روز قیام سه جا به دادش می رسم و او را از شدت آن سه مورد آسوده می كنم:

1- هنگامی كه نامه های اعمال به دست راست یا چپ تحویل داده می شود.

2- هنگام عبور از صراط

3- هنگام سنجش اعمال.

مزیت دهم - درقیامت به حساب اعمال مردم رسیدگی می شود؛ اما زوار امام رضا علیه السلام در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و اله آسوده خاطر منتظر می مانند تا رسیدگی به حساب مردم تمام شود.

بخش اول این روایت، در مزیت سوم كه آمرزیده شدن گناه گذشته و آینده بود، ذكر شد؛ اما در این قسمت بر محاسبه نشدن و آسودگی از حساب تكیه شده است. «كه قبلا ذكر شد منبری برایش می نهند تا خدا از حساب خلایق فارق شود»

ابراهیم جعفری از مهران چنین نقل كرده است كه گفت:

به خدمت حضرت جواد علیه السلام رسیدم و سؤال كردم: كسی كه پدر شما را در توس زیارت كند، چه امتیازی دارد؟

فرمود: هر كه قبر پدرم را در توس زیارت كند، خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می آمرزد.

مزیت یازدهم - زیارت حضرت رضا علیه السلام غم را از دل زائر می زداید.



[ صفحه 125]



قال رسول الله صلی الله علیه و اله:

ستد فن بضعة منی بخراسان ما زارها مكروب الا نفس الله كربته و لا مذنب الا غفر الله ذنوبه. [11] .

رسول اكرم صلی الله علیه و اله فرمود: بزودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، هیچ غمگینی او را زیارت نمی كند مگر اینكه خدا غم از دلش بزداید و هیچ زائر گنهكاری مگر اینكه خدای تعالی گناهانش را بیامرزد.

بنابراین در این دریای متلاطم زندگی كه پیوسته طوفانهای غم و اندوه زندگی او را در معرض خطر قرار می دهد، حضرت رضا علیه السلام را با معرفت باید زیارت كرد تا وجود انسان از این طوفانها رها و دل از غم و صفات ناپسند زدوده و توشه ای برای سفر آخرت فراهم شود.

مزیت دوازدهم - شفاعت در انتظار زائران علی بن موسی الرضا علیه السلام است.

امام صادق علیه السلام فرمود:

احدی از اولین و آخرین نیست مگر اینكه روز قیامت، محتاج شفاعت حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و اله است. [12] .

پس همه محتاج شفاعت هستند؛ اما طبق آیه.

«و لا یشفعون الا لمن ارتضی»؛

حضرت رضا علیه السلام فرمود:

(لا یشفعون الا لمن ارتضی دینه)

شفاعت نمی كنند مگر كسانی را كه خدا دین و آیین آنها را بپسندد. [13] .



[ صفحه 126]



زیارت حضرت رضا علیه السلام موجب می شود كه آن حضرت از زائرش شفاعت كند.

حسین بن فضائل از پدر خود نقل كرده است كه گفت: از حضرت رضا علیه السلام شنیدم كه فرمود مرا با سم خواهند كشت و در سرزمین غربت دفن خواهم شد. این كه می گویم پدرم از قول پدر بزگوار وآباء گرامی اش از رسول اكرم صلی الله علیه و اله نقل كرده اند كه فرمود:

«الا فمن زارنی فی غربتی كنت انا و آبائی شفعاؤه یوم القیامة و من كنا شفعاءه نجی و لو كان علیه مثل وزرا الثقلین. [14] .

بدانید كه هر كس مرا در غربتم زیارت كند، من و آباء گرامی ام روز قیامت شفیع او خواهیم بود هر كس كه ما از او شفاعت كنیم نجات می یابد اگر چه آلوده به گناه جن و انس باشد.

مزیت سیزدهم - زیارت حضرت رضا علیه السلام از حج و عمره و زیارت رسول اكرم صلی الله علیه و اله و امیرالمؤمنان علیه السلام، سیدالشهدا علیه السلام و امام هفتم علیه السلام هم بهتر است.

محمد بن سلیمان گفت: به حضرت جواد علیه السلام گفتم:

شخصی حج واجب خود را به جا آورده پس از آن به حج عمره رفته و در مراجعت به زیارت رسول اكرم صلی الله علیه و اله نایل شده است؛ بعدا به نجف رفته، علی علیه السلام و امام موسی كاظم علیه السلام را زیارت كرده است؛ باز در همین ایام وضعش از نظر مالی به گونه ای است كه می تواند عازم حج شود؛ حال بفرمائید به حج برود، افضل و برتر است یا به توس رفته، حضرت رضا علیه السلام را زیارت كند؟

«قال یأتی خراسان فلیسلم علی ابی علیه السلام افضل و لیكن ذلك فی رجب»

فرمود: در صورتی كه در ماه رجب باشد به خراسان رفته، پدرم حضرت



[ صفحه 127]



رضا علیه السلام را زیارت كند بهتر است.

مزیت چهاردهم - در حرم حضرت رضا علیه السلام دو ركعت نماز با شرایط خاص به جا آوردن موجب برآمدن حاجت است.

صقر بن دلف گفت: از حضرت هادی، علی بن محمد بن علی بن موسی الرضا علیه السلام، شنیدم كه فرمود:

هر كه برآورده شدن حاجتش را از خدا بخواهد، باید غسل كرده به حرم حضرت رضا علیه السلام رود. و در بالای سر آن حضرت دو ركعت نماز بخواند و در قنوت نماز آنچه بخواهد - در صورتی كه كار حرام یا قطع رحم و خویشاوندی نباشد - از خدا بخواهد، خدای تعالی نیازش را برآورده سازد.

و نیز فرمود:

بارگاه ملكوتی حضرت رضا علیه السلام بقعه ای از بقعه های بهشت است كه هیچ مؤمنی آن را زیارت نكند، مگر اینكه خداوند او را از آتش آزاد و وارد بهشتش نماید. مزیت پانزدهم - مجموعه ای از فضایل زیارت حضرت رضا علیه السلام به قول و بیان خود آن امام علیه السلام.

باید توجه داشت كه فضایل زیارت امام هشتم علیه السلام به عناوین پانزده گانه مذكور محدود نمی شود و زیارت آن حضرت فضایل بسیاری دیگر نیز دارد كه در این مختصر نمی گنجد.

حضرت رضا علیه السلام فرمود:

هر كه به زیارت من رهسپار شود و عارف به حق من باشد، دعایش مستجاب وگناهانش بخشوده می شود.

هر كه مرا در این بقعه زیارت كند مثل كسی است كه رسول الله صلی الله علیه و اله را



[ صفحه 128]



زیارت كرده باشد در روز قیامت من و آباء گرامی ام شفیع او خواهیم بود.

«و هذه البقعة من ریاض الجنة و مختلف الملائكة لا یزال فوج ینزل من السماء و فوج یصعد الی ان ینفخ فی الصور» [15] .

بارگاه من باغی از باغهای بهشت و محل رفت و آمد فرشتگان است كه مرتبا فوج فوج تا روز قیامت از آسمان نزول می كنند و فوجی دیگر به آسمان صعود می نمایند.


[1] ج 102، بحار... بخش اختصاصي زيارت حضرت رضا عليه السلام.

[2] عيون آخبار الرضا، ج 2، ص 263.

[3] كسي كه طاعتش پذيرفته شده، نيكوئي كرده شده، مقبول، پسنديده (ف - عميد).

[4] بحارالانوار، ج 102، ص 4.

[5] عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 257.

[6] تهذيب، ج 6، ص 47.

[7] - ج 102، بحار...، ص 35.

[8] حاج و معتمر: كسي كه به حج و عمره رفته باشد.

[9] ج 102،، ص 39.

[10] ج 102، بحار...، ص 36.

[11] بحار...، ج 102، ص 34.

[12] محاسن برقي، ص 183.

[13] بحار، ج 3، ص 219.

[14] عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 632.

[15] ج 102، ص 44، بحار....